آیین پذیرایی از مهمان در شاهنامه فردوسی و اودیسه هومر

«شاهنامه» فردوسی و «اودیسه» هومر دو نمونه از کهن‌ترین و نام‌آورترین حماسه‌های جهان و نمایش‌گر بسیاری از آیین‌های ایرانیان و یونانیان باستان هستند. آیین پذیرایی و نکوداشت مهمان یکی از آیین‌هایی است که برگزاری شایسته و درست آن، در میان مردمان دو سرزمین بسیار مهم بوده است و اجرای مراحل مختلف آن چون استقبال، شستن دست‌ها، چیدن خوان، به گرمابه بردن، آماده کردن بستر، بدرقه و... با دقت و ظرافت صورت می‌گرفت. در «شاهنامه» مراحل مختلف پذیرایی از مهمان با خرده‌بینی، گستردگی و تشریفات بسیار برگزار می‌شود. در «شاهنامه» بسته به آنکه میزبان یا میهمان، پادشاه، شاهزاده یا پهلوان باشد، این آیین به گونه‌ای دیگر بر پا می‌شود. این آیین در نزد یونانیان حتی جنبه سپند و مینوی داشته و با اساطیر و باورهای کهن آنان در پیوند بوده است. در این جستار ما با یادکرد نمونه‌هایی از پنج داستان «شاهنامه» فردوسی(فریدون، منوچهر، سیاوش، رستم و سهراب، رستم و اسفندیار) و نمونه‌هایی از «اودیسه» به سنجش و بررسی چگونگی برگزاری این آیین در این دو اثر پرداخته‌ایم.